Francja kontynentalna ma jedną z największych różnorodności płazów, ptaków i ssaków w Europie. Wraz z postępem cywilizacyjnym władze muszą mierzyć się z coraz to nowymi wyzwaniami. Globalne ocieplenie, degradacja siedlisk zwierząt, zanieczyszczenie środowiska czy nadmierne wyczerpywanie naturalnych zasobów to tylko niektóre z biezących problemów. Aby jak najlepiej uchować dziewicze ekosystemy bedące ostoją dla wielu zagrożonych gatunków fauny i flory, ale także elementem dziedzictwa narodowego, państwo objęło ochroną prawną obszary w kraju o niezwykle bogatej bioróżnorodności biologicznej.
Nie jest łatwym zadaniem porównanie systemu i jakości prawnej ochrony przyrody we Francji i Polsce, gdyż zasady funkcjonowania poszczególnych chronionych obszarów różnią się z obiektu na obiekt w obu tych krajach. Można jednak przyjrzeć się różnicach w strukturze oraz ilości.
Od 1963 na terenie Francji istnieje 11 parków narodowych, obejmujących ponad 50 tys. km2 terenu (czyli ok.8% powierzchni Francji). Głównym celem objęcia tych obszarów opieką prawną jest przede wszystkim ochrona występujących tam naturalnie ekosystemów, a także zwiększanie świadomości społecznej oraz promocja działań proekologicznych. W Polsce natomiast są 23 parki narodowe zajmujące około 1% powierzchni kraju. Nie ma większych niezgodności w zasadach panujących w polskich i francuskich parkach. Dla przykładu w Parku Narodowym Port-Cros, znajdującym się w pobliżu miejsca naszego pobytu, można znaleźć zakazy dokarmiania zwięrząt, biwakowania, rozpalania ognia, hałasowania oraz wiele innych obowiązujących na podobnych terenach w naszym kraju. Francuskie parki narodowe nie mają jednak statutu najwyższej formy państwowej ochrony przyrody – jest to jedna z rozbieżności. Kolejną z cech parków we Francji jest podział na dwie strefy: rdzeniową (centralną) oraz obszar adhezyjny, w którym obowiązują mniejsze restrykcje. Można to porównać do obszaru otuliny otaczającego ich polskie odpowiedniki, mimo to podział ten jest dla francuskich obiektów charakterystyczny.
Oprócz parków narodowych na terenie tejże republiki występuje wiele parków regionalnych(ich odpowiednikiem są polskie parki krajobrazowe). W części europejskiej Francji obecnie jest ich 49-zajmują ponad 70 tys. km2 czyli ok. 13% powierzchni państwa. Mimo że podlegają władzy państwowej każdy z nich ma pewną autonomię co do sposobu ochrony terenu i wykorzystania środków finansowych. W Polsce te wartości wynoszą odpowiednio 125 parków zajmujące 26 141 tys km², to znaczy ponad 8% powierzchni państwa. Tym razem różnice w funcjonowaniu również są trudno zauważalne – w obu państwach na obszarze tego rodzaju terenów można m.in. prowadzić działalność gospodarczą. W ciągu naszego wyjazdu mogliśmy podziwać walory przyrodnicze parku regionalnego Prealpes d’azur.
Kolejną formą ochrony są rezerwaty przyrody. Są one w każdym przypadku bardzo zróżnicowane: w Polsce z okołu 1500 istniejących rezerwatów wyróżnia się te o ochronie ścisłej, częściowej i krajobrazowej, a we Francji dzięlą się one na narodowe, regionalne oraz rezerwaty przyrody Korsyki. Ich liczba wynosi 358.
Jeszcze jednym elementem występującym na terenie Europy są obszary natura 2000. W naszym kraju jest ich około 1000, we Francji – około 1700. Niemniej jednak powierzchnia polskich stref ma większy udział procentowy w powierzchni całego kraju.
Ostatnią różnicą wartą zauważenia jest obecność stref ekologicznych (stref ograniczonego ruchu). We Francji istnieje kilkadziesiąt takich obszarów, wymagają one oznakowania pojazdu specjalną naklejką. Naklejki takie można zakupić samodzielnie, w niektórych przypadkach obowiązują one tylko w wyznaczonych godzinach. Na terenie Polski w obecnym momencie nie ma tego typu stref, są jednak plany wprowadzenia ich w 2024 roku.
Jeśli zainteresował Was ten temat to zachęcamy do zapoznania się z innymi artykułami na naszym blogu, znajdziecie tam mnóstwo ciekawych informacji na temat przyrody w tym regionie.
France and Poland-national forms of enviromental protection
Continental France has one of the greatest diversity of amphibians, birds and mammals in Europe. As civilization advances, the authorities are constantly faced with new challenges. Global warming, animal habitat degradation, environmental pollution or excessive depletion of natural resources are just some of the ongoing problems. In order to best preserve virgin ecosystems that are a refuge for many endangered species of flora and fauna, but also an element of national heritage, the state has placed areas in the country with extremely rich biodiversity under legal protection.
It is not an easy task to compare the system and quality of legal nature protection in France and Poland, since the rules of individual protected areas differ from zone to zone in both countries. However, it is possible to look at the differences in structure and quantity.
Since 1963, there are 11 national parks in France, covering more than 50 thousand square kilometers of land (that is, about 8% of the area of France). The main purpose of placing these areas under legal protection is primarily to protect the ecosystems occurring naturally there, as well as to raise public awareness and promote pro-ecological activities. In Poland, on the other hand, there are 23 national parks covering about 1% of the country’s area. There are no major inconsistencies in the rules of Polish and French parks. For example, in the Port-Cros National Park, located near where we were staying, you can find bans on feeding animals, camping, lighting fires, making noise and many others in force in similar areas in our country. French national parks, however, do not have the status of the highest form of state nature protection – this is one of the distinctions. Another of the features of parks in France is that they are divided into two zones: a core (central) area and an adhesion area, where fewer restrictions apply. This can be compared to the buffer area (’otulina’) surrounding their Polish counterparts, nevertheless this division is characteristic of French facilities.
In addition to national parks, there are many regional parks on the territory of the republic (their equivalent are Polish landscape parks). In the European part of France, there are currently 49 of them – they cover more than 70 thousand square kilometers, or about 13% of the country. Despite the fact that they are subject to state authority, each of them has a certain autonomy as to how to protect the land and use financial resources. In Poland, these numbers are respectively 125 parks occupying 26,141 thousand km², that is, more than 8% of the state area. This time, the differences in functioning are also hardly noticeable – in both countries, among other things, it is possible to carry out economic activities on the territory of such areas. During our trip we were able to admire the natural values of the Prealpes d’azur regional park.
Another form of protection is nature reserves. They are very diverse in each case: in Poland, of the approximately 1,500 existing reserves, we distinguish those with strict, partial and landscape protection, and in France they are divided into national, regional and Corsican nature reserves. There are 358 of them.
One more element found in Europe are natura 2000 areas. In our country there are about 1000 of them, in France – about 1700. However, the area of Polish zones has a larger percentage of the total area of the country.
The last difference worth noting is the presence of ecological zones (restricted zones). In France there are dozens of such areas, they require marking the vehicle with a special sticker. Such stickers can be purchased on your own, and in some cases they are valid only at specified times of the day. There are no such zones in Poland at the moment, but there are plans to introduce them in 2024.
If you are interested in this topic, we encourage you to read other articles on our blog, you will find there a lot of interesting information about nature in this region.